Heb jij dat wel eens, negatieve gedachten?

Herken je dat, dat je negatieve gedachten hebt over jezelf? Dat je negatieve dingen zegt tegen jezelf? Zoals bij voorbeeld: “Waarom zou ik het proberen, het lukt mij toch nooit.” Of: “Ik zeg maar niets, want ik zal wel een zeur zijn.”  Of misschien meer in de trant van “Wees niet zo arrogant, weet jij het misschien beter? Alsof jij overal verstand van hebt. Ze zitten heus niet op jou te wachten.” Of misschien alleen scheldwoorden: “Looser, Ezel, Koeiekop, Drammer, Slome”, of wie weet wat voor thermen jij nog meer kunt verzinnen. Je hebt vast nog wel andere voorbeelden.

Waar komen die gedachten toch vandaan?!

Heb jij voor jezelf al duidelijk waar deze gedachten vandaan komen? Wat kan de oorzaak (of misschien meerdere oorzaken) zijn?

In mijn vorige blog schreef ik over het gebruik van woorden. Als je als kind altijd gehoord hebt: ‘Ga jij maar weg, jij kunt dat toch niet’. ‘Loop eens door, jij bent ook altijd zo traag.’ ‘Hou je mond toch eens, jij praat ook altijd aan één stuk door.’ En zo is er nog wel veel meer te noemen, met als overeenkomst: negatief, persoonsgericht, vaak met gebruik van woorden als ‘altijd’ of ‘nooit’. Zulke woorden branden in je ziel. Je gaat het geloven, en het wordt een deel van jezelf.

Maar, ook als je ouders negatief over anderen praatten; dat werkt ook negatief op je in. Je zult geneigd zijn om ook zo over anderen te praten. Maar je zult ook geneigd zijn om het tegen jezelf te zeggen in vergelijkbare situaties. Het gaat automatisch. Als voorbeeld uit mijn eigen leven: Mijn vader zat altijd (meestal; ‘altijd’ is waarschijnlijk mijn beleving 😉 ) scheldend in de auto. “Rijd toch eens door! Zondagsrijder! Ja hoor, één met een pet (of een hoed, of een pijp), die kunnen niet rijden.” En meer van dergelijke uitspraken. Het gevolg was, toen ik zelf leerde rijden, dat ik altijd het gevoel had dat ik ‘achterna gezeten werd’. Ik voelde me altijd opgejaagd, Ik reed nooit goed genoeg. En al die scheldwoorden hoorde ik in mijn hoofd, tegen mijzelf. Als ik moe ben, betrap ik mezelf er nog wel eens op. Dan moet ik mezelf weer toespreken en zeggen, dat ik zelf mag weten hoe hard ik rijd enz. (En ik weet dan, dat ik eerder naar bed moet 😉 ) Het blijft min of meer een valkuil.

Zonder woorden

En niet alleen door het gebruik van negatieve woorden; ook zonder woorden kan er negatieve beïnvloeding zijn. Bij voorbeeld als je ouders perfectionistisch zijn/waren. (Of anderen in je omgeving, maar je ouders hebben het meeste impact). Als het altijd perfect moet zijn, en het nooit goed genoeg is, dan zul je het zelf ook niet snel goed genoeg vinden, want zo heb je het geleerd. Of als je ouders nooit nee durfden zeggen, en grenzeloos voor anderen klaar stonden. Dan leer jij ook (onbewust en zonder woorden) dat je altijd ‘ja’ moet zeggen. Je hebt zo’n voorbeeld gehad, en je ‘weet eigenlijk niet beter‘. Als je dus een keer nee zegt, kun je je schuldig voelen, en negatief over jezelf denken.

Ook hoe ze met jou omgingen – het gedrag naar jou toe – is van invloed. Als je ouders nooit tijd voor je hadden kun je gemakkelijk de overtuiging ontwikkelen dat jij dus niet de moeite waard bent om je tijd aan te spenderen.

En zo zijn er ongetwijfeld nog vele voorbeelden meer te geven.

Van buiten af

Als je christen bent, kun je ook nog denken aan de invloed van ‘de boze’ (satan, duivel). Beïnvloeding van buiten af, om te verhinderen dat je bepaalde (goede) dingen doet. Dat is voor mij ook een reële optie.

Van binnen uit

Ik denk echter ook, dat het van binnen uit kan komen. Of in elk geval: dat het een combinatie is van dingen. Het hangt ook van je karakter af hoe je reageert. Niet iedereen reageert hetzelfde op bepaalde ervaringen. De één is van nature sneller bezorgd bij voorbeeld, of trekt zich sneller dingen aan. De ander gaat meer als een flierefluiter (positief bedoeld) door het leven, en trekt zich weinig van anderen aan.

Lichamelijk

Verder is het ook nog van invloed hoe je je lichamelijk voelt. Als je moe bent, of veel stress ervaart, dan zul je ook sneller geneigd zijn tot negatieve gedachten. Je bent daar dan veel vatbaarder voor.

Situatie

En tot slot kan het ook zijn, dat je gewoon in  een lastige situatie zit, die maar niet voorbij wil gaan. Als zo’n negatieve situatie lang aanhoudt, dan zul je op den duur moedeloos kunnen worden. En dan is er niet veel positiviteit meer over. Je kunt negatief worden over de situatie en over jezelf. Heel begrijpelijk.

Allemaal oorzaken van negatieve gedachten en negatieve gevoelens.

De volgende keer ga ik bespreken hoe je daar het beste mee om kunt gaan. Wat kan je helpen, om niet te verzanden in een negatieve spiraal.

Herken jij je in dit verhaal? Of behoor jij tot de gelukkigen die zelden of nooit negatief denkt over zichzelf? Ik ben benieuwd! Je kunt het hieronder laten weten.